HVE staat klaar om exploitatie van het waterstofsysteem te testen

28-01-22

Door de tweede subsidietoekenning vanuit het OP Oost programma REACT EU komt het GROWH-project in een stroomversnelling. Er wordt nu hard gewerkt aan de technische realisatie van de pilot met een compleet werkend waterstofsysteem in het komende jaar. Technisch directeur Tanju Özel legt uit wat de rol van HVE als duurzame energieregisseur in het project is.

Energiebestendig en zelfvoorzienend

“De energietransitie is een beweging die tot veel vragen in de markt leidt. Bedrijven en burgers willen wel, maar veel is nog onduidelijk. HVE helpt met advies, exploitatie en oplossingen om vastgoed maar ook gebieden, zoals woonwijken en bedrijventerreinen, te verduurzamen. Het doel is om opdrachtgevers toekomstbestendig en zelfvoorzienend te laten worden. Daarvoor werken wij met Smart Grids en ESCO-oplossingen. Smart Grids zijn decentrale netwerken waarmee klanten hun eigen energie kunnen opwekken en energiestromen kunnen uitwisselen en opslaan. ESCO staat voor ‘Energy Service Company’ en is een entiteit die klanten helpt om energiesystemen te installeren en te financieren, maar ook te exploiteren. Wat GROHW nu realiseert is baanbrekend en sluit hier helemaal op aan!”

Tegengaan van netcongestie

Wat Tanju betreft is de bottleneck in het traditionele systeem duidelijk. HVE gaat dan ook voor een alternatieve oplossing: “Wat je ziet is dat juist door de energietransitie de vraag naar stroom enorm toeneemt. Het huidige netwerk is hier gewoon niet op gebouwd. Er treedt nu netcongestie op door de pieken van onvoorspelbare duurzame energieopwekking. Dat kan veel slimmer met Smart Grids die vraag en aanbod beter op elkaar afstemmen. Dit zijn decentrale netwerken die zijn gebouwd rond drie uitgangspunten: lokaal opwekken, lokaal verbruiken en zo min mogelijk transport. De pilot met het lokale waterstofsysteem in Deventer is precies zo’n netwerk. Daar willen wij natuurlijk bovenop zitten!”

Testen van de ‘superrendementsketel’

Met de aanwezige expertise is HVE de aangewezen partij om exploitatie van het waterstofsysteem kritisch te testen. Daarvoor wordt aan gebruikerszijde een adsorptiewarmtepomp ingezet die 30% effectiever is dan elke bestaande HR-ketel. Deze compacte warmtepomp van tech-startup Cooll uit Enschede kan HR-ketels in bestaande en nieuwe woningen vervangen én werkt op zowel waterstof als elektriciteit en gas. “Deze warmtepomp is een essentiële schakel in de hele keten. Zodra Cooll het systeem heeft geïnstalleerd voor woningen en kantoren in De Gasfabriek in Deventer gaan wij samen met hen het rendement testen gedurende meerdere seizoenen. Het zal best wat opstarthobbels hebben, maar wat ons betreft ziet het er nu al heel goed uit!”, aldus Tanju Özel van HVE.

GROHW blijft versnellen en gaat door naar fase 2: een demonstratie

13-10-21

Het collectief GROHW heeft de tweede subsidietoekenning gekregen via het OP Oost programma REACT EU. Door toekenning wordt een eerste demonstratie van het gehele waterstofsysteem mogelijk gemaakt, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan verduurzaming op lokale schaal. Het samenwerkingsverband van lokale bedrijven en instellingen blijft haar krachten bundelen om de energietransitie te versnellen.

 In GROHW fase 2 demonstreert het samenwerkingsverband de inzichten en uitkomsten uit fase 1 in meerdere testopstellingen. Deze demonstratie dient twee doelstellingen: de eerste doelstelling is het in de praktijk demonstreren van een (decentraal aangestuurd) 50 kW-waterstofsysteem over de gehele keten: van groene stroomproductie tot afname van de geproduceerde waterstof en warmte. De tweede doelstelling van het project is het in de praktijk toepassen van een gecertificeerde veldtest unit van zeer energiezuinige (aard)gasgestookte adsorptiewarmtepompen (TRL8). Deze gaan ook deels in de testopstelling onder doelstelling 1 op waterstof draaien. Er worden 20 tot 30 warmtepompen gebouwd die in woningen in Oost-Nederland worden getest.

Deventer als pilotlocatie

De stad Deventer is de pilotlocatie van het gehele waterstofsysteem. Eerst worden de voor het systeem ontwikkelde componenten in een veilige omgeving getest en samengevoegd tot een volledig systeem in Arnhem, waarna deze vervolgens in Deventer als demonstratie worden samengebracht tot een groen waterstofsysteem. Dit groene waterstofsysteem bestaat uit zonnepanelen gekoppeld aan een elektrolyser. De elektrolyser zet de groene stroom om in groene waterstof, zuurstof en warmte waarbij de waterstof als energiebuffer wordt opgeslagen. Gedurende de winter levert de gasgestookte adsorptiewarmtepomp efficiënt opgewekte warmte aan een kantoor op het terrein van De Gasfabriek. In de zomermaanden wordt waterstof geleverd voor een eerste pilot met een waterstofbrander bij AsfaltNU in Deventer. De toekenning van de subsidie is een erkenning van de ingeslagen weg. De eerste werkzaamheden voor fase 2 zijn inmiddels al van start gegaan.

Met GROHW versnellen we de energietransitie

Naar aanleiding van de Regionale Energiestrategieën (RES) en lokale duurzaamheidsambities zullen er in Oost-Nederland binnen afzienbare tijd honderden windturbines en duizenden hectares zonnepanelen geïnstalleerd en in gebruik genomen moeten worden. Tegelijkertijd geven regionale netbeheerders aan dat het elektriciteitsnet op dit moment (bijna) aan haar maximum transportcapaciteit zit (netcongestie). In Oost-Nederland zal er daarom de komende jaren een significante behoefte zijn aan lokale energieopslagsystemen, ook wel bekend als ‘energiebuffers’. Waterstof kan deze energiebufferfunctie vervullen. Sinds begin 2020 loopt het GROHW (GRoene Oxygen, Hydrogen en Wasteheat) project in Deventer, waarin een digitale blauwdruk is gemaakt om waterstof op lokale schaal als ‘energiebuffer’ te kunnen gebruiken. Het doel van GROHW is het ontwerpen en realiseren van een decentraal groen waterstofsysteem op megawattschaal die de energietransitie helpt te versnellen door netcongestie te verminderen. Alle partners zijn afkomstig uit Oost-Nederland en zijn trots op het lokale regionale karakter van dit project. Hiermee zetten zij zich in om de energietransitie te versnellen.

Samen versnellen

De deelnemende partijen zijn voorloper in eigen branche en delen hun kennis en ervaring in dit project. Zij voelen de verantwoordelijkheid om het voortouw te nemen door te verkennen en experimenteren. Het samenwerkingsverband bestaat tijdens fase 1 en 2 uit een veelzijdige samenstelling aan deelnemers, namelijk:

Engineers/adviseurs

• Witteveen+Bos
• MTSA Technopower
• Cooll Sustainable Energy Solutions
• HVE

 Gebruikersgroep

• Vos transport
• Van Dorp
• AsfaltNu
• De Gasfabriek
• Enexis

Handelsplatform ontwikkelaar

• Hanzenet

Marketing

• Brandeniers

Hogescholen

• HAN
• Saxion Hogeschool

Gefinancierd en ondersteund door

• Rabobank
• OostNL
• Provincie Gelderland
• Provincie Overijssel
• Clean Tech Regio

Een huis met lokale energieopslag en handelsplatform waarmee particulieren onderling energie kunnen verhandelen

11-08-21

5 krachtige vragen aan Willem Poterman van HanzeNet

16-03-21

Een collectief van 10 lokale bedrijven en instellingen bundelen hun krachten om de energietransitie te versnellen door samen te werken aan het project GROHW. Om elke partner beter te leren kennen, zullen we 5 krachtige vragen afvuren. We trappen af met Willem Poterman, co- founder van HanzeNet.

Vraag 1: Wie is jullie bedrijf en wat doen jullie precies?
HanzeNet is een startup die technologie ontwerpt en implementeert om de vraag en het aanbod van energie bij elkaar te brengen. Dit doen wij door productie, consumptie, opslag en distributie slim op elkaar af te stemmen. Daarbij streven we ernaar dat er zo weinig mogelijk energie verloren gaat, door het lokaal op te wekken en lokaal op te slaan. In de uitvoering gebruiken wij een gedistribueerde digitale architectuur, die we zelf hebben ontwikkeld met onze partner Coinversable.

Vraag 2: Waarom zijn jullie als partner aangesloten bij GROHW?
Het doel van het project GROHW is het slim combineren van het opwekken, opslaan en distribueren van waterstof op basis van groene elektriciteit. Om dit te realiseren moeten energiestromen gemeten en decentraal verhandeld worden. Wij willen als jong technologiebedrijf met andere projectpartners onze kennis inzetten en ervaring opdoen om een schaalbaar systeem realiseren. Zo creëren we een praktische oplossing en kunnen er mooie dingen ontstaan!

Vraag 3: Hoe dragen jullie als partner bij aan de energietransitie?
Wij proberen de balans in het energienetwerk te waarborgen. Het is belangrijk dat we het systeem niet gaan leegtrekken of ‘overloaden’. Wij willen anticiperen op de toekomst, door peer-to-peer energie-uitwisseling in te zetten op basis van vraag en aanbod tussen bedrijven met ons digitale handelsplatform op basis van blockchain technologie. Door energiestromen zoveel mogelijk lokaal te houden en transportverliezen te voorkomen, helpen we met het realiseren van de energietransitie.

Vraag 4: Hoe denk je dat de toekomst van schaalbare groene waterstof (systemen) er uit zal zien?
Waterstof is een belangrijke schakel in de transitie naar zero-emissie. Met GROHW ontwerpen we een blauwdruk van een schaalbaar systeem, dat we kunnen kopiëren naar andere steden. Het resultaat van dit project is dus een belangrijke indicator of schaalbare groene waterstof systemen in de toekomst succesvol economisch gerealiseerd kunnen worden. Als de resultaten succesvol zijn, kunnen veel bedrijven, woonwijken en voertuigen de energie uit waterstof halen. Ik denk persoonlijk dat het een veel schonere energie is.

Vraag 5: Hoe denk je dat het energielandschap er over zo’n 15 jaar uit zal zien?
De afgelopen 20 jaar is het wereldwijde energieverbruik met meer dan 50% toegenomen en deze ontwikkeling zal alleen maar doorzetten. Meer dan 80% procent van deze energie komt uit steenkool, aardolie en aardgas; energiebronnen die op zullen raken. We moeten dus zoeken naar nieuwe energiebronnen, zoals bijvoorbeeld de zon. Elk 1,5 uur levert de zon genoeg energie om de complete wereldbevolking op jaarbasis te voorzien.

Ik denk dat er over 15 jaar heel veel zonne-energie gebruikt zal worden, vooral door huishoudens. Elk huis is dan een energiecentrale met een eigen lokale opslag en een P2P handelsplatform. Daarnaast zal met zonne-energie waterstof geproduceerd worden en zullen 80% van de dan autonoom rijdende auto’s waterstof als brandstof hebben. Verder denk ik dat nog maar weinig huishoudens een auto zullen hebben (-80%), waardoor er minder wegen en garages nodig zijn. Ook zullen er dan kerncentrales draaien voor de creatie van energie voor de industrie en als back-up systeem voor het gehele land.

Versnellen Energietransitie in Deventer met GROHW

03-07-20

Lokale ondernemers nemen initiatief tot groen waterstofsysteem in Deventer

Een tiental bedrijven en instellingen in Deventer hebben het initiatief genomen een schaalbaar waterstofsysteem in Deventer te ontwikkelen. Waterstof is een onmiskenbare schakel in de energietransitie naar zero-emissie. 

Het initiatief richt zich op de technische en economische mogelijkheden voor de opwekking, opslag en distributie van groene waterstof, zuurstof en restwarmte. Voor het optimaal afstemmen van vraag en aanbod van energie ontwikkelen de bedrijven de architectuur voor een uniek digitaal handelsplatform.

 

Schaalbaar ontwerp
De uitkomst van GReen Oxygen, Hydrogen and Wasteheat (GROHW), zoals het Deventer initiatief heet, is een blauwdruk: een schaalbaar ontwerp dat ook toepasbaar is in andere industriegebieden in combinatie met wind en zonneparken. Het waterstofsysteem bestaat uit een installatie (elektrolyzer) die door middel van duurzame elektriciteit waterstof en zuurstof produceert, waarbij een deel van de elektrische energie als restwarmte vrijkomt. In GROHW zullen naast de waterstof ook de vrijkomende zuurstof en restwarmte worden gebruikt. De decentraal opgewekte groene waterstof kan lokaal worden benut door industrie, mobiliteit en gebouwde omgeving. Daarmee gaat er nauwelijks energie verloren.

 

Huidige elektriciteitsnet raakt overbelast
Het project past bij de ambitie van de gemeente Deventer om in 2030 energieneutraal te zijn. In de huidige energie-infrastructuur ontstaan knelpunten door de snelle toename van lokaal opgewekte duurzame energie door zonnepanelen en windmolens. Het reguliere elektriciteitsnet kan dit moeilijk verwerken, terwijl er in de toekomst steeds meer vraag naar elektriciteit zal ontstaan.

Dit vraagt om het Deventer initiatief GROHW, een oplossing waarmee duurzame elektriciteit op lokale schaal slim kan blijven worden opgewekt, opgeslagen en gedistribueerd.

 

Energiedrager van de toekomst

De filosofie achter GROHW is om van waterstof, als dé energiedrager van de toekomst, een toekomstbestendige businesscase te maken. Het concept is zo ontwikkeld, dat elektrolyzers in grote aantallen geproduceerd kunnen worden, waardoor de kostprijs aanmerkelijk omlaag kan. Dit in tegenstelling tot de ontwikkeling van steeds grotere elektrolyzers waar men probeert door schaalvergroting de kosten te reduceren. Er moet nu in de ontwikkeling van deze techniek worden geïnvesteerd om deze tijdig betaalbaar en breed inzetbaar te kunnen krijgen in het kader van de noodzakelijke energietransitie.

De participerende bedrijven en instellingen zijn enorm gemotiveerd om daaraan een bijdrage te leveren. Deelnemers in dit project zijn: Witteveen+Bos, Saxion University of Applied Sciences, HanzeNet, Brandeniers, Rabobank, Asfaltcentrale Stedendriehoek (ACS), Vos Transport, Van Dorp Installaties, MTSA Technopower en HAN University of Applied Sciences.

 

Samenwerking overheid en Rabobank

Om dit project te kunnen uitvoeren is een subsidie toegekend door de provincie Overijssel, evenals een kleine bijdrage van de provincie Gelderland. De Rabobank toont haar commitment door haar kennis ter beschikking te stellen en een deel van de projectkosten voor haar rekening te nemen.

Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? Volg ons dan via LinkedIN & Twitter!